niedziela, 11 lipca 2010

Zakaz konkurencji

Zakładanie, przekształcanie, rejestracja spółek

Na czym polega zakaz konkurencji?

Przepisy kodeksu spółek handlowych dotyczące spółki komandytowej zasadniczo nie regulują zakazu konkurencji obejmującego wspólników tej spółki. W tym zakresie stosuje się zatem do wspólników spółki komandytowej przepisy kodeksu spółek handlowych, dotyczące spółki jawnej (zobacz wyjaśnienie: Przepisy regulujące ustrój i organizację spółki komandytowej), to jest art. 56 i art. 57, z modyfikacją, o której mowa w art. 121 § 3 kodeksu spółek handlowych.

W spółce komandytowej zakaz konkurencji obejmuje w pierwszej kolejności wspólników - komplementariuszy. Natomiast w odniesieniu do komandytariuszy dotyczy on tych z nich, którzy posiadają prawo do reprezentacji spółki komandytowej, jako pełnomocnicy lub prokurenci spółki (zobacz wyjaśnienie: Reprezentacja spółki komandytowej) lub też którzy są uprawnieni do prowadzenia jej spraw (zobacz wyjaśnienie: Stosunki wewnętrzne spółki komandytowej).

Zgodnie z brzmieniem art. 56 § 2 kodeksu spółek handlowych, zakaz konkurencji oznacza, iż wspólnik nie może bez wyraźnej lub domniemanej zgody pozostałych wspólników spółki, zajmować się interesami konkurencyjnymi jako wspólnik spółki cywilnej, spółki jawnej, partner, komplementariusz lub członek organu spółki. Działalność konkurencyjna oznacza prowadzenie działalności gospodarczej tego samego rodzaju i na tym samym rynku. Przy ustaleniu czy mamy do czynienia z działalnością konkurencyjną chodzi zatem o stwierdzenie, czy zachodzi rzeczywisty stan konkurencji. W przypadku zatem, gdy wspólnik spółki komandytowej, która produkuje buty, jest również wspólnikiem innej spółki produkującej buty i obie spółki sprzedają tego samego rodzaju buty na tym samym rynku (np. na rynku południowej Polski), a zatem w sklepach mamy obok siebie buty obu tych firm, w takim wypadku mamy z pewnością do czynienia ze stanem rzeczywistej konkurencji. W przypadku natomiast, gdy co prawda obie spółki produkują buty, lecz jedna z nich buty letnie, a druga zimowe i jedna sprzedaje całość produkcji do Norwegii, a druga do Włoch, nie mamy do czynienia ze stanem rzeczywistej konkurencji, uzasadniającym dochodzenie roszczeń związanych z naruszeniem zakazu konkurencji.

Działalność konkurencyjna może być prowadzona przez wspólnika poprzez uczestniczenie jako wspólnik w innej spółce też jako członek organów innej spółki (to jest zarządu, rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej). Kodeks spółek handlowych traktuje wprost jako działalność konkurencyjną uczestniczenie jako wspólnik w spółce cywilnej, jawnej, jako partner w spółce partnerskiej oraz jako komplementariusz w spółce komandytowej. Zakaz konkurencji dotyczy również z mocy art. 121 § 3 kodeksu spółek handlowych komandytariusza, który jest uprawniony do prowadzenia spraw spółki lub jej reprezentacji. Co do uczestnictwa w innych spółkach handlowych (komandytowo-akcyjnej, spółce z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółce akcyjnej) obowiązywanie zakazu konkurencji jest zależne od tego, czy mamy do czynienia z czynnym uczestnictwem w takiej spółce, czy też z biernym. Uczestnictwo bierne (bez udziału w organach takiej spółki, bez prowadzenia jej spraw lub reprezentacji) nie jest objęte zakazem konkurencji, natomiast uczestnictwo czynne (udział w organach spółki, prowadzenie spraw spółki lub jej reprezentacja) jest objęte zakazem konkurencji.

Wspólnicy w umowie spółki są uprawnieni do modyfikowania zakresu zakazu konkurencji, jednakże nie mogą zupełnie usunąć takiego zakazu, gdy byłoby to sprzeczne z istotą spółki, jako związkowi osób powołanego dla wypełnienia określonego celu. Wyłączenie zakazu konkurencji może nastąpić w drodze wyraźnej zgody lub też zgody dorozumianej pozostałych wspólników. Wyraźna zgoda może zostać udzielona już w umowie spółki komandytowej lub też poza umową w drodze uchwały wspólników, podjętej zgodnie z postanowieniami umowy spółki. Domniemana zgoda wspólników ma miejsce wtedy, gdy wspólnicy wiedząc o prowadzeniu przez wspólnika działalności konkurencyjnej lub też o naruszaniu zakazu konkurencji nie wyrazili żadnego sprzeciwu co do takiego stanu rzeczy.

Naruszenie zakazu konkurencji przez wspólnika skutkuje, stosownie do treści art. 57 § 1 kodeksu spółek handlowych, powstaniem u każdego pozostałego wspólnika roszczenia w stosunku do wspólnika naruszającego zakaz konkurencji o wydanie spółce korzyści, jakie wspólnik naruszający zakaz konkurencji osiągnął na skutek dokonanych naruszeń, jak również naprawienia wyrządzonej spółce przez takiego wspólnika szkody. Ponieważ przepis ten jest względnie obowiązujący (może być modyfikowany), wspólnicy są uprawnieni do modyfikacji zakresu odpowiedzialności, a więc zarówno do jej złagodzenia jak i zaostrzenia. Oczywiście wspólnicy mogą żądać od wspólnika naruszającego zakaz konkurencji zaprzestania naruszania zakazu. Ponadto wspólnicy są uprawnieni do żądania ustąpienia wspólnika naruszającego zakaz konkurencji ze spółki.

Zobacz wyjaśnienie:

- Zakaz konkurencji w spółkach jawnych


 

Autor: Bartłomiej Stoiński

0 komentarze:

Prześlij komentarz